Tiết Thanh Minh còn được gọi là lễ tảo mộ từ xa xưa đã trở thành một trong những ngày lễ thiêng liêng mà con cháu tưởng nhớ đến người đã khuất. Vậy Tiết Thanh Minh là gì? Tiết Thanh Minh là ngày nào năm 2022?

1. Tiết thanh minh ngày nào năm 2022

Tiết Thanh Minh năm 2021
Tiết Thanh Minh năm 2022

Theo lịch dương lịch năm 2022 thì Tiết Thanh Minh bắt đầu từ ngày 4/4/2022 khi kết thúc tiết Xuân Phân, đến ngày 20/4/2022 khi bắt đầu tiết Cốc Vũ . Tính theo âm lịch năm 2022 thì Tiết Thanh Minh bắt đầu từ ngày 3/3/2022 đến ngày 26/3/2022. Vào ngày nào những gia đình đều tiến hành đi tảo mộ để thể hiện lòng thành kính, hiếu thảo đối với ông bà tổ tiên đã mất.

2. Tiết thanh minh kéo dài bao nhiêu ngày?

Tiết Thanh Minh không có ngày cố định thường kéo dài 17 – 18 ngày. Thời gian bắt đầu Tiết Thanh Minh từ ngày 4/4 đến ngày 20/4.

3. Tiết thanh minh là gì?

Tiết Thanh Minh là ngày lễ trọng đại trong năm được gọi là ngày giổ tổ chung của tất cả các dòng họ trong cả nước. Mọi người thưởng đi tảo mộ và chuẩn bị lễ để cúng vào dịp này.

Tiết Thanh Minh tảo mộ tưởng nhớ những người đã khuất

Vào ngày này các gia đình thường mang theo cuốc xẻng đến để dọn cỏ dại xung quanh mộ và đắp mộ đầy đặn để có phần mộ gọn gàng, sạch sẽ cho người đã khuất. Ngày này được xem như cách để nhớ về cội nguồn, nhớ đến công lao của tổ tiên, cha ông và mong muốn mang đến một cuộc sống ấm no hạnh phúc cho người đang sống.

tiết thanh minh

4. Nguồn gốc và ý nghĩa của tiết thanh minh

Sau khi đã hiểu Tiết Thanh Minh là gì hãy tìm hiểu nguồn gốc của ngày lễ này nhé. Tiết Thanh Minh có nguồn gốc từ Trung Quốc, vào thời xuân thu chiến quốc vua nước Tấn gặp loạn phải đi lưu vong. Thời bấy giờ có một vị hiền sĩ tên Giới Tử Thôi luôn đi theo phụng sự cho vua giúp vua vượt qua khó khăn tại thời điểm đó. Thậm chí khi hết lương thực, ông đã không hề suy nghĩ gì bèn cắt một miếng thịt đùi của mình để nấu cho vua ăn khiến nhà vua rất cảm kích.

Giới Tử Thôi đi theo vua Tấn Văn Công 19 năm trải qua vô vàn khó khăn thử thách nhưng khi nhà vua giành lại được ngôi vị lại quên mất Giới Tử Thôi. Sau đó, Giới Tử Thôi không những không oán trách mà coi là nghĩa vụ nên đã rời cung, cùng mẹ đến núi Điền Sơn ở ẩn.

Khi nhà vua nhớ ra Giới Tử Thôi từng đi theo giúp đỡ mình bèn cho người đi tìm để phong thưởng nhưng ông đã từ chối. Nhà vua liền hạ lệnh đốt rừng để ép Giới Tử Thôi ra ngoài nhưng ông nhất quyết không ra nên 2 mẹ con ông đã bị chết cháy. Vì quá thương xót nên nhà vua đã cho lập miếu thờ và kiêng đốt lửa 3 ngày, chỉ ăn đồ chay để tưởng nhớ từ ngày 3/3 âm lịch. Đây cũng là nguồn gốc ra đời của Tết Hàn Thực. Tại Việt Nam thường gọi là Tiết Thanh Minh.

Ý nghĩa Tiết Thanh Minh là để tưởng nhớ đến tổ tiên đã khuất, ngày để con cháu có dịp dọn dẹp phần mộ, nhìn lại cuội nguồn.

tiết thanh minh

5. Tục tảo mộ đầu năm vào tiết thanh minh

Tục tảo mộ đầu năm vào Tiết Thanh Minh chính là vào đầu xuân sau tết để con cháu sửa sang lại ngôi mộ của tổ tiên. Mọi người sẽ làm sạch cỏ dại xung quang, mang cuốc xẻng để đắp mộ đầy đặn và chuẩn bị lễ vật cúng thắp nén hương, đốt vàng mã cho người đã khuất. Để tổ tiên, thần linh phù hộ cho con cháu luôn mạnh khỏe, ấm no.

5.1 Lễ vật tảo mộ cúng tiết thanh minh

Một mâm lễ vật tảo mộ cúng Tiết Thanh Minh bao gồm nhưng vật phẩm dưới đây:

  • Nén hương, tiền vàng, giấy ngũ sắc, quần áo giấy cho các cụ

  • Bánh kẹo, hoa quả tươi, trầu cau

  • Rượu trắng, nước sạch để cúng

  • Đồ ăn chay hoặc mặn

  • Một bộ tam sinh

Đây là những lễ vật cúng tảo mộ ngoài ra cũng cần chuẩn bị mâm cúng tại nhà tùy theo điều kiện và phong tục tập quán của mỗi nơi.

tiết thanh minh

5.2 Văn khấn cúng tiết thanh minh

Dưới đây, bài viết chia sẻ cho các bạn 3 bài cúng Tiết Thanh Minh cho mọi người tham khảo.

  • Văn khấn Tiết Thanh Minh tại nhà

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương

Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…

Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.

Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.

Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp Tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.

Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồn xuôi gió, gặp nhiều may mắn.

Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Sau khi đọc xong bài vấn, gia chủ vái ba vái, chờ tuần hương sau đó hóa vàng, hạ mâm lễ để thụ lộc.

  • Văn khấn lễ vong linh ngoài mộ

– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

– Con Kính lạy Hương linh (Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ Khảo)

Hôm nay là ngày…

Nhân tiết…

Tín chủ (chúng) con là…

Ngụ tại…

Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dầy, gây dựng cơ nghiệp của chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh lai lâm hiến hưởng. Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ, cho được dầy bền, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc. Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm Thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh

Phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên, làm phúc cúng dâng Tin Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về Tiên Tổ.

Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều dữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hờ tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Sau khi khấn xong, đợi hết 2/3 tuần hương thì đi lễ tạ các nơi, hóa vàng, xin lộc và mọi người trở về nhà làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà.

  • Văn khấn lễ âm phần Long Mạch, Sơn thần thổ phủ nơi mộ

– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần:

– Con kính lạy các ngài Thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày…

Tín chủ (chúng) con là…

Nhân tiết Thanh minh hoặc là nhân tiết thu, tiết đông  hoặc nhân ngày lành tháng tốt, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị Tôn thần lai lâm chiếu giám.

Gia đình chúng con có ngôi mộ của…

Táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp hoặc tảo mộ, bốc mộ… Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng Thần linh, Thổ công, Thổ phủ Long Mạch, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ và Chư vị Tôn thần cai quản trong khu vực này, chúng con kính mời các vị chư Thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát.

Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.

tiết thanh minh

5.3 Những lưu ý khi đi tảo mộ vào tiết thanh minh

Để ngày tảo mộ vào Tiết Thanh Minh diễn ra suôn sẻ mọi người cần lưu ý những việc sau đây:

  • Không nên đi cúng tế ở những nơi hẻo lành, nên đi những con đường mà mọi người hay đi để tốt cho mọi người.

  • Khi đi tảo mộ và cúng tế phải thành tâm, phải lễ độ cung kính.

  • Mộ phần của tổ tiên phải được quét dọn cỏ dại sạch sẽ, thêm đất mới và hoa tươi.

  • Khi tảo mộ, không nên dẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác, nếu không sẽ đem lại điều không may cho bản thân.

  • Nếu như con gái đi tảo mộ, tốt nhất là tránh trong thời kỳ hành kinh, phụ nữ có thai cũng không nên đi tảo mộ. Người đang bị nhiễm phong hàn, đau nhức xương khớp không nên ra mộ, nên vái vọng.

  • Những bạn yếu bóng vứa tốt nhất là về nhà bước qua chậu lửa 7 lần đối với nam và nữ 9 lần hoặc rắc nước lá bưởi để xóa bỏ năng lượng xấu, hàn khí.

  • Chú ý không được chụp ảnh tập thể ở xung quanh mộ.

  • Khi tảo mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ.

Với những thông tin bài viết vừa chia sẻ hy vọng sẽ giúp mọi người chuẩn bị Tiết Thanh Minh năm nay một cách đầy đủ và chu đáo nhất.